فاضل حیدری- مدیر مسئول
سال 1401سال تولید، دانشبنیان و اشتغال آفرین نامگذاری شده است. به همت دولت ارزشی درهمین سال آیین نامه اجرایی برنامه تولید با پیگیری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و در قالب ماده ۱۰ قانون جهش تولید دانش بنیان، توسط دولت ابلاغ شد، حالا دیگر دانش بنیان ها با یک پشتوانه قوی قانونی می توانند محصولات بومی سازی شده خود را به وزارتخانه ها و سازمان های دولتی عرضه کنند.یکی از مشکلات اصلی و دغدغه بزرگ شرکت های دانش بنیان کشورمان در طول سال های گذشته مشکل بازار و فروش بوده است. حال آنکه، دستگاه های دولتی و شبه دولتی مثل پالایشگاه ها، پتروشیمی ها و مجتمع های نیروگاهی و غیره می توانند یکی از مشتریان بسیار خوب محصولات دانش بنیان و فن آورانه باشند، اما این مشتریان برای خرید کالا و محصولات قوانین و مقررات محدودکننده ای دارند و باید از طریق اجرای مناقصه نسبت به خرید محصولات اقدام کنند.فرایند مناقصه برای مدیران دولتی، طولانی و پیچیده و از همه مهمتر اینکه پرمسوولیت است ؛ به ویژه آنکه آن محصول نمونه داخلی ندارد و باید برای اولین بار در کشور بومی سازی شود.از طرفی مواردی همچون مدعیان زیاد ساخت داخل و دشواری ارزیابی محصولات آنها و ریسک بالای توسعه فناوری، دامپینگ شرکت های خارجی و زمانبَر بودن فرآیند مناقصات باعث می شود که بیشتر مدیران دولتی و خصولتی عطای بومی سازی را به لقای آن ببخشند و ترجیح بدهند محصول مورد نیاز خود را از شرکت های خارجی و دلالان آنها خریداری کنند و این نیز در شرایط تحریم هزینه های سنگینی را به کشور تحمیل می کند.بر همین اساس نیز در سال ۱۳۹۷ کارگروه تولید بارِ اول با مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت صنعت تشکیل شد تا این مشکل را به کمک حوزه دانش بنیان رفع کند.به همین دلیل نیز تاکنون و در طول ۳ سال گذشته، ۱۹۳ طرح از بیش از ۷۰ دستگاه دولتی و حاکمیتی، توسط دبیرخانه کارگروه تولیدبار اول دریافت شده که برای ۹۹ مورد از آنها مجوز ترک تشریفات قانون و مقررات برگزاری مناقصات از طرف معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صادر شده است. اما با وجود اینکه این کارگروه وظیفه حمایت از تولیدات داخلی و محصولات بومی سازی شده را عهده دار بود، باز هم برخی سازمان ها و نهادهای دولتی از زیر بار آن شانه خالی کرده و همچون سال های قبل محصول وارداتی خود را از خارج از کشور وارد می کردند.از این جهت با پیگیری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و در قالب ماده ۱۰ قانون جهش تولید دانش بنیان آیین نامه اجرایی برنامه تولید برای اولین بار توسط دولت ابلاغ شد و حالا دیگر دانش بنیان ها و این کارگروه برای مدیران شجاعی که به بومی سازی علاقمند هستند، مجوز معافیت از تشریفات مناقصات را صادر می کنند و وظیفه دیگر این کارگروه طراحی سناریوی بومی سازی است به طوری که به مدیران کمک می کند جزئیات قرارداد بومی سازی را تعیین کنند. به عنوان مثال اینکه بومی سازی توسط چه شرکتی و قیمت قرارداد چقدر باشد و دیگر اینکه مراحل پرداخت چه باشد و اینکه چه تست هایی برای این بومی سازی باید انجام شود.آری، با این روند در نهایت مجوز معافیت از تشریفات قانون و مقررات مناقصات با امضای معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری صادر می شود و به این ترتیب مشکل تولید بارِ اول محصولات فناورانه و استراتژیک به حداقل می رسد و می توانیم اثر تحریم ها در پیشرفت کشور را خنثی کنیم. یادآور میشود در کشور ۱۱ هزار و ۴۰۰ واحد فن آور در پارکهای علم و فناوری کشور استقرار دارند که از مجموع این تعداد ۲هزار و ۳۵ شرکت دانش بنیان هستند.