دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت کشور با اشاره به افق ۴ ساله برای رسیدن درآمد سالیانه ۳.۵ میلیارد دلاری در حوزه گردشگری سلامت به تشریح چگونگی عملیاتی‌سازی در استان‌ها، تقویت سیستم نظارتی و ایجاد ساختار مدیریتی منسجم در این حوزه پرداخت.
خبرگزاری تسنیم ، موضوع ساماندهی شرکت‌های حوزه گردشگری سلامت از جمله مسائل مهمی است که معاونت گردشگری برنامه‌های زیادی برای ساماندهی و ارتقاء آن دیده است و در همین زمینه سند راهبردی گردشگری سلامت نیز به امضای هیئت دولت رسیده و به دستگاه‌های مرتبط ابلاغ شده است. در همین رابطه "دیاکو عباسی" دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت کشور توضیحاتی را ارائه کرد.
قطع موازی کاری و صدور مجوز شرکت‌ها از سوی وزارت میراث فرهنگی
عباسی به یکی از بندهای مربوط به وظایف وزارت بهداشت و درمان در سند مذکور اشاره کرد و گفت: براساس این بند مجوز دفاتر و شرکت‌های خدمات گردشگری سلامت توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی صادر می‌شود و موازی کاری که در گذشته وجود داشت از بین می‌رود. همچنین مجوزهایی که در گذشته از سوی وزارت بهداشت و درمان در این خصوص صادر شده توسط معاونت گردشگری، ساماندهی و در مسیر ضابطه‌مند شدن قرار می‌گیرند.
تفاهم‌نامه‌ای که تکالیف را روشن می‌کند
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت به تنظیم تفاهم‌نامه‌ای در راستای مدیریت بازار گردشگری سلامت، اشاره و بیان کرد: این تفاهمنامه که به وزارت بهداشت و درمان ارسال شده در چهار بخش اصلی بازاریابی و تبلیغات، آموزش و توسعه منابع انسانی، زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری و نظارت بر اکوسیستم گردشگری سلامت تنظیم شده و تکلیف بسیاری موضوع‌ها از جمله نحوه فعالیت شرکت‌های تسهیل‌گری را روشن می‌کند.
وی همچنین تصریح کرد: برنامه‌ای مشترک ذیل هرکدام از این چهار بخش تعریف شده است که کارها را با اراده و عزم بین بخشی جلو ببریم. امیدواریم این ساماندهی موجب رفع مشکلات این حوزه شود.
طراحی سیستمی یکپارچه برای ساماندهی گردشگری سلامت
این مقام مسئول یکی از چالش‌های این حوزه را نداشتن الگوی صحیح مدیریتی و عدم سازماندهی در سطح ملی را از مبنایی‌ترین چالش‌های این حوزه طی 20 سال گذشته عنوان کرد و افزود: برنامه راهبردی و عملیاتی برای حل مسائل این صنعت داریم و به دنبال طراحی سیستم منسجم مدیریتی که براساس آن راهبری کلیت توسعه گردشگری سلامت در سطح ملی و بین دستگاهی انجام شود، هستیم.
عباسی از عدم تبدیل کشور به مقصد گردشگری سلامت در سطح بین‌الملل به عنوان دیگر چالش این حوزه نام برد و ادامه داد: در طول چند سال گذشته نتوانستیم در سطح بین‌المللی بازارسازی کنیم و زیرساخت‌های لازم را برای فعالان این حوزه در بازارهای هدف ایجاد کنیم.
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت با بیان اینکه در مسیر برندسازی ملی گردشگری سلامت گام‌های خوبی برداشته نشده است، اظهار کرد: برند ما در بازارهای هدف به خوبی شناخته نشده است، برای برندینگ و تبلیغات از طریق حضور پررنگ‌تر در پلتفرم‌های بین‌المللی برنامه جدی داریم که کسب و کارها، شرکت‌ها و مراکز درمانی را معرفی کنیم و برند گردشگری سلامت را در سطح بین‌المللی بشناسانیم.
آموزش و توانمند کردن شرکت‌ها، استارت‌آپ‌ها، دفاتر و مراکز درمانی برای رقابت در سطح بین‌المللی که به مسیری ثروت‌مندساز بینجامد، از دیگر برنامه‌های مورد اشاره وی بود.
ارتقای جایگاه حقوقی شورای راهبری گردشگری سلامت
این مقام مسئول همچنین به ارتقای جایگاه قانونی و حقوقی شورای راهبری گردشگری سلامت در بدنه دولت اشاره و یادآوری کرد: با ارتباطاتی که با سازمان برنامه و بودجه داریم پیگیر ارتقای جایگاه حقوقی این شورا در بدنه دولت همچنین مشخص کردن جایگاه آن در برنامه هفتم توسعه هستیم.
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت کشور این امر را گامی مهم برای اولویت‌بخشی به برنامه‌های شورای راهبری از سوی دستگاه‌های مرتبط عنوان کرد.
عباسی از نظارت به عنوان چالشی دیگر نام برد و گفت: سامانه ملی ثبت و پذیرش گردشگری سلامت به منظور تقویت نظارت بر اکوسیستم گردشگری سلامت طراحی شده و به زودی در برخی استان‌ها اجرایی می‌شود که این پلتفرم را برای تعامل بیشتر و اثربخش فعالان دارای مجوز قانونی مناسب است.
فاکتورهای معاونت گردشگری برای صدور مجوز
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت با بیان اینکه 600 دفتر مجوز بند ب مجوز فعالیت گردشگری سلامت را دارند، توضیح داد: در حال حاضر که بنا بر مصوبه دولت مجوز تنها از سوی معاونت گردشگری صادر می‌َشود شرکت در دوره جامع آموزشی، داشتن قرارداد با مراکز درمانی دارای مجوز IPD، داشتن بیزینس پلن و مشخص بودن کشورهای مورد هدف به همراه برخی تعهدات محضری از جمله شروط اساسی برای صدور مجوزها از سوی معاونت گردشگری است.
وی در توضیح چگونگی نظارت بر فعالیت این دفاتر، بیان کرد: نظارت از طریق معاونت گردشگری ادارات کل استانی انجام و گزارش‌ها در قالب جداول مشخص به‌صورت ماهیانه به ستاد ارائه داده می‌شوند.
این مقام مسئول به طرحی تحت عنوان الگوی عملیاتی مدیریت گردشگری سلامت اشاره و تصریح کرد: برای مدیران کل استانی مشخص کرده‌ایم که چه ساختاری داشته باشند و برچه اساس گردشگری سلامت را در استان‌ها مدیریت کنند.
عباسی با اشاره به تشکیل کمیته‌هایی تحت عنوان گردشگری سلامت در استان‌ها، افزود: این کمیته متشکل از نمایندگانی از علوم پزشکی، اداره کل میراث فرهنگی، استانداری و نظام پزشکی است.
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت کشور درباره آمار گردشگران سلامت، تصریح کرد: گردشگران این حوزه با دو هدف درمانی و تندرستی بیشتر از کشور عراق، افغانستان، عمان، آذربایجان، قطر و بحرین برای عمل‌های زیبایی، پیوند اعضا، کبد، چشم‌پزشکی، درمان ناباروری با آی وی اف، قلب و عروق، تندرستی و آب درمانی وارد کشور می‌شوند.
مراجعه یک سوم گردشگران سلامت به مراکز قانونی
وی تعداد ویزاهای درمانی صادر شده از سوی وزارت امور خارجه را 350 هزار ویزا عنوان کرد و تأکید کرد: از نظر آماری این مشکل وجود دارد. آمار اصلی 800 تا 900 هزار نفر است، اما این افراد با ویزای درمان به کشور نمی‌آیند و به مراکز و کلینیک‌های فاقد مجوز و زیرپله‌ای مراجعه می‌کنند.
این مقام مسئول همچنین از شیراز، مشهد، یزد، تبریز، ارومیه اهواز، رامسر، اردبیل، کرمانشاه، تهران، اصفهان و سنندج با محوریت کردستان عراق به عنوان شهرهایی با بیشترین ظرفیت در حوزه گردشگری سلامت نام برد و تعداد بیمارستان‌های دارای مجوز IPD را 210 عدد و مراکز آب درمانی را 400 عدد در سراسر کشور اعلام کرد.
درآمد یک میلیارد دلاری پیش از کرونا/ ده هزار دلار متوسط هزینه‌کرد هر گردشگر درمانی
عباسی گردشگری سلامت درآمد سالانه کشور را از بخش گردشگری پزشکی که با اهداف درمانی به کشور می‌آیند تا قبل از پاندمی کرونا حدود یک تا 1 میلیارد و 200 میلیون دلار اعلام و اظهار کرد: گردشگران پزشکی حدود 4 برابر دیگر گردشگران هزینه می‌کنند و بین 8 تا 13 هزار دلار متوسط هزینه کرد گردشگرانی است که با هدف درمان وارد کشور می‌شوند.
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت با اشاره به اینکه این گردشگران می‌توانند سود قابل ملاحظه‌ای را برای شرکت‌ها به همراه داشته باشند، توضیح داد: پیش‌بینی این است در صورت سازماندهی و عملیاتی‌سازی برنامه‌ها همچنین استمرار ارتباطات قوی بین دستگاه‌های مرتبط با گردشگر سلامت در 4 سال آینده این درآمد به 3 تا 3.5 میلیارد دلار افزایش پیدا کند.
انسجام و تعامل بین‌بخشی برای رسیدن به افق 4 ساله
وی در پایان با اشاره به اینکه این شورا از چهار وزارتخانه میراث فرهنگی، بهداشت، درمان و آموزش، امور خارجه و اطلاعات تشکیل شده است، خاطرنشان کرد: این چهار دستگاه در طول این زنجیره با هم در ارتباط هستند و در کنار یکدیگر موضوعات و برنامه‌های گردشگری سلامت را با عزمی بین‌بخشی و تعامل بین دستگاهی به‌صورت مکمل با 3 هدف عملیاتی‌سازی گردشگری سلامت در استان‌ها، تقویت سیستم نظارتی و ایجاد ساختار مدیریتی منسجم در سطح کشور پیش می‌برند و این حوزه را راهبری می‌کنند.
قطع موازی کاری و صدور مجوز شرکت‌ها از سوی وزارت میراث فرهنگی
عباسی به یکی از بندهای مربوط به وظایف وزارت بهداشت و درمان در سند مذکور اشاره کرد و گفت: براساس این بند مجوز دفاتر و شرکت‌های خدمات گردشگری سلامت توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی صادر می‌شود و موازی کاری که در گذشته وجود داشت از بین می‌رود. همچنین مجوزهایی که در گذشته از سوی وزارت بهداشت و درمان در این خصوص صادر شده توسط معاونت گردشگری، ساماندهی و در مسیر ضابطه‌مند شدن قرار می‌گیرند.
تفاهم‌نامه‌ای که تکالیف را روشن می‌کند
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت به تنظیم تفاهم‌نامه‌ای در راستای مدیریت بازار گردشگری سلامت، اشاره و بیان کرد: این تفاهمنامه که به وزارت بهداشت و درمان ارسال شده در چهار بخش اصلی بازاریابی و تبلیغات، آموزش و توسعه منابع انسانی، زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری و نظارت بر اکوسیستم گردشگری سلامت تنظیم شده و تکلیف بسیاری موضوع‌ها از جمله نحوه فعالیت شرکت‌های تسهیل‌گری را روشن می‌کند.
وی همچنین تصریح کرد: برنامه‌ای مشترک ذیل هرکدام از این چهار بخش تعریف شده است که کارها را با اراده و عزم بین بخشی جلو ببریم. امیدواریم این ساماندهی موجب رفع مشکلات این حوزه شود.
طراحی سیستمی یکپارچه برای ساماندهی گردشگری سلامت
این مقام مسئول یکی از چالش‌های این حوزه را نداشتن الگوی صحیح مدیریتی و عدم سازماندهی در سطح ملی را از مبنایی‌ترین چالش‌های این حوزه طی 20 سال گذشته عنوان کرد و افزود: برنامه راهبردی و عملیاتی برای حل مسائل این صنعت داریم و به دنبال طراحی سیستم منسجم مدیریتی که براساس آن راهبری کلیت توسعه گردشگری سلامت در سطح ملی و بین دستگاهی انجام شود، هستیم.
عباسی از عدم تبدیل کشور به مقصد گردشگری سلامت در سطح بین‌الملل به عنوان دیگر چالش این حوزه نام برد و ادامه داد: در طول چند سال گذشته نتوانستیم در سطح بین‌المللی بازارسازی کنیم و زیرساخت‌های لازم را برای فعالان این حوزه در بازارهای هدف ایجاد کنیم.
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت با بیان اینکه در مسیر برندسازی ملی گردشگری سلامت گام‌های خوبی برداشته نشده است، اظهار کرد: برند ما در بازارهای هدف به خوبی شناخته نشده است، برای برندینگ و تبلیغات از طریق حضور پررنگ‌تر در پلتفرم‌های بین‌المللی برنامه جدی داریم که کسب و کارها، شرکت‌ها و مراکز درمانی را معرفی کنیم و برند گردشگری سلامت را در سطح بین‌المللی بشناسانیم.
آموزش و توانمند کردن شرکت‌ها، استارت‌آپ‌ها، دفاتر و مراکز درمانی برای رقابت در سطح بین‌المللی که به مسیری ثروت‌مندساز بینجامد، از دیگر برنامه‌های مورد اشاره وی بود.
ارتقای جایگاه حقوقی شورای راهبری گردشگری سلامت
این مقام مسئول همچنین به ارتقای جایگاه قانونی و حقوقی شورای راهبری گردشگری سلامت در بدنه دولت اشاره و یادآوری کرد: با ارتباطاتی که با سازمان برنامه و بودجه داریم پیگیر ارتقای جایگاه حقوقی این شورا در بدنه دولت همچنین مشخص کردن جایگاه آن در برنامه هفتم توسعه هستیم.
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت کشور این امر را گامی مهم برای اولویت‌بخشی به برنامه‌های شورای راهبری از سوی دستگاه‌های مرتبط عنوان کرد.
عباسی از نظارت به عنوان چالشی دیگر نام برد و گفت: سامانه ملی ثبت و پذیرش گردشگری سلامت به منظور تقویت نظارت بر اکوسیستم گردشگری سلامت طراحی شده و به زودی در برخی استان‌ها اجرایی می‌شود که این پلتفرم را برای تعامل بیشتر و اثربخش فعالان دارای مجوز قانونی مناسب است.
فاکتورهای معاونت گردشگری برای صدور مجوز
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت با بیان اینکه 600 دفتر مجوز بند ب مجوز فعالیت گردشگری سلامت را دارند، توضیح داد: در حال حاضر که بنا بر مصوبه دولت مجوز تنها از سوی معاونت گردشگری صادر می‌َشود شرکت در دوره جامع آموزشی، داشتن قرارداد با مراکز درمانی دارای مجوز IPD، داشتن بیزینس پلن و مشخص بودن کشورهای مورد هدف به همراه برخی تعهدات محضری از جمله شروط اساسی برای صدور مجوزها از سوی معاونت گردشگری است.
وی در توضیح چگونگی نظارت بر فعالیت این دفاتر، بیان کرد: نظارت از طریق معاونت گردشگری ادارات کل استانی انجام و گزارش‌ها در قالب جداول مشخص به‌صورت ماهیانه به ستاد ارائه داده می‌شوند.
این مقام مسئول به طرحی تحت عنوان الگوی عملیاتی مدیریت گردشگری سلامت اشاره و تصریح کرد: برای مدیران کل استانی مشخص کرده‌ایم که چه ساختاری داشته باشند و برچه اساس گردشگری سلامت را در استان‌ها مدیریت کنند.
عباسی با اشاره به تشکیل کمیته‌هایی تحت عنوان گردشگری سلامت در استان‌ها، افزود: این کمیته متشکل از نمایندگانی از علوم پزشکی، اداره کل میراث فرهنگی، استانداری و نظام پزشکی است.
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت کشور درباره آمار گردشگران سلامت، تصریح کرد: گردشگران این حوزه با دو هدف درمانی و تندرستی بیشتر از کشور عراق، افغانستان، عمان، آذربایجان، قطر و بحرین برای عمل‌های زیبایی، پیوند اعضا، کبد، چشم‌پزشکی، درمان ناباروری با آی وی اف، قلب و عروق، تندرستی و آب درمانی وارد کشور می‌شوند.
مراجعه یک سوم گردشگران سلامت به مراکز قانونی
وی تعداد ویزاهای درمانی صادر شده از سوی وزارت امور خارجه را 350 هزار ویزا عنوان کرد و تأکید کرد: از نظر آماری این مشکل وجود دارد. آمار اصلی 800 تا 900 هزار نفر است، اما این افراد با ویزای درمان به کشور نمی‌آیند و به مراکز و کلینیک‌های فاقد مجوز و زیرپله‌ای مراجعه می‌کنند.
این مقام مسئول همچنین از شیراز، مشهد، یزد، تبریز، ارومیه اهواز، رامسر، اردبیل، کرمانشاه، تهران، اصفهان و سنندج با محوریت کردستان عراق به عنوان شهرهایی با بیشترین ظرفیت در حوزه گردشگری سلامت نام برد و تعداد بیمارستان‌های دارای مجوز IPD را 210 عدد و مراکز آب درمانی را 400 عدد در سراسر کشور اعلام کرد.
درآمد یک میلیارد دلاری پیش از کرونا/ ده هزار دلار متوسط هزینه‌کرد هر گردشگر درمانی
عباسی گردشگری سلامت درآمد سالانه کشور را از بخش گردشگری پزشکی که با اهداف درمانی به کشور می‌آیند تا قبل از پاندمی کرونا حدود یک تا 1 میلیارد و 200 میلیون دلار اعلام و اظهار کرد: گردشگران پزشکی حدود 4 برابر دیگر گردشگران هزینه می‌کنند و بین 8 تا 13 هزار دلار متوسط هزینه کرد گردشگرانی است که با هدف درمان وارد کشور می‌شوند.
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت با اشاره به اینکه این گردشگران می‌توانند سود قابل ملاحظه‌ای را برای شرکت‌ها به همراه داشته باشند، توضیح داد: پیش‌بینی این است در صورت سازماندهی و عملیاتی‌سازی برنامه‌ها همچنین استمرار ارتباطات قوی بین دستگاه‌های مرتبط با گردشگر سلامت در 4 سال آینده این درآمد به 3 تا 3.5 میلیارد دلار افزایش پیدا کند.
انسجام و تعامل بین‌بخشی برای رسیدن به افق 4 ساله
وی در پایان با اشاره به اینکه این شورا از چهار وزارتخانه میراث فرهنگی، بهداشت، درمان و آموزش، امور خارجه و اطلاعات تشکیل شده است، خاطرنشان کرد: این چهار دستگاه در طول این زنجیره با هم در ارتباط هستند و در کنار یکدیگر موضوعات و برنامه‌های گردشگری سلامت را با عزمی بین‌بخشی و تعامل بین دستگاهی به‌صورت مکمل با 3 هدف عملیاتی‌سازی گردشگری سلامت در استان‌ها، تقویت سیستم نظارتی و ایجاد ساختار مدیریتی منسجم در سطح کشور پیش می‌برند و این حوزه را راهبری می‌کنند.