فاضل حیدری
روز گذشته محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه بازدید از نمایشگاه روایت خدمت تأکید کرد که «رونمایی از دستاوردهای هسته‌ای حاصل خودباوری و عزت نفسی است که در میان کارکنان صنعت هسته‌ای وجود دارد.» آری، همان گونه که خوانندگان محترم این نوشتار مستحضر هستند دانش هسته‌ای اصطلاحاً در لبه فناوری قرار دارد و نقش پیشران را برای بسیاری از علوم دیگر ایفا می‌کند. در حال حاضر بیش از ۱۴۰ بخش صنعتی و غیر صنعتی، از پزشکی و داروسازی و کشاورزی گرفته تا صنعت فولاد و سیمان و پتروشیمی و معدن، بهره‌بردار دستاوردهای دانش هسته‌ای هستند؛ لذا دانش هسته‌ای نقش مستقیمی در زندگی مردم دارد. شاید بسیاری نقش دانش هسته‌ای در تولید قدرت را تنها در بعد غیر صلح‌آمیز این دانش جستجو کنند؛ اما واقعیت این است که اگر مصارف گسترده و متنوع صلح‌آمیز این دانش، بیش از سلاح اتمی در تولید قدرت نقش نداشته باشند، کمتر نیز نخواهد بود. برای مثال آب سنگین اراک که هم اکنون یکی از ده‌ها زیرمجموعه سازمان انرژی اتمی ایران است به زبان ساده به مهندسی مولکول‌ها مشغول است و به تعبیر زیبای یکی از متخصصان این رشته، ترکیب آب با مغز متفکرین داخلی است. ثمره آب سنگین در داروسازی، نفت و گاز، الکترونیک و کیت‌های تشخیص بیماری نوزادان و غربالگری برای تشخیص حدود ۵۷ بیماری، مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.
بر اساس سخنان رئیس سازمان انرژی اتمی تأثیر شگرف این دانش هسته‌ای در بالا بردن اعتماد به نفس ملی و تقویت روحیه «ما می‌توانیم» بسیار مهم است وافزون براین وقتی به این واقعیت توجه کنیم که تمام قدرت‌های جهانی و سازوکارهای بین‌المللی به ناحق بکار گرفته شدند تا ملت ایران را از دستیابی به این دانش محروم نمایند،اهمیت مسیله بیشتر نمایان می شود. آری، وقتی یک ملت و به‌ویژه جوانانش بفهمند به رغم میل و تلاش قدرت‌های زیاده خواه جهان، دانشمندان جوان کشورشان به چنین دانشی دست‌یافته‌اند و آن‌چنان بر آن مسلط شده‌اند که دیگر هیچ‌کس قادر به محروم کردن ایران از این دانش نخواهد بود، ممکن است احساس غرور نکنند و به توانایی‌های خود اعتراف و اعتماد ننمایند؟ تولید دانش در هر کشور نشانه توانمندی آن کشور در خصوص درنوردیدن مرزهای علمی نوین بوده و بدون شک تولید دانش یکی از مهم‌ترین فرایندهای مدیریت دانش نیز به‌حساب می‌آید و علوم و فنون هسته‌ای جزو فن‌آوری‌های پیشرفته و برتر در عصر کنونی است. مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌الله‌العظمی امام خامنه‌ای مدظله‌العالی نیز همواره بر ضرورت و نیاز کشور بر استفاده صلح‌آمیز دانش هسته‌ای تأکید داشته‌اند، با این وجود قدرت‌های سلطه‌گر همواره ایران را متهم به ساخت بمب اتمی کرده‌اند.
به هر ترتیب در پایان این نوشتار باید عنوان کرد که یکی از مهم‌ترین خصوصیات حوزه فناوری هسته‌ای در ایران اسلامی، بومی شدن این دانش است؛ یعنی این‌گونه نیست که ما نیروگاه اتمی داشته باشیم و اداره‌کننده آن یک متخصص غیر ایرانی باشد. این موضوع امتیازی بزرگ برای کشور، نماد خودباوری و از سوی دیگر نشان پیشرفت ساختارهای آموزشی و علمی داخلی است. نظام آموزشی‌ای که توانسته با تکیه‌بر استعداد خارق‌العاده جوانان مؤمن مستعد، آن‌ها را تربیت و جذب و چرخه تولید دانش تا صنعت را تکمیل کند و در نهایت نیز توانسته انحصار کشورهای غربی را در این صنعت بشکند و این یعنی تحقق شعار «ما می‌توانیم» و تبلور خودباوری دانشمندان ایرانی.
دریافت صفحه با کد QR